چوب یک ماده آب دوست
به تمامی موادی که بتوانند از هوای پیرامون خود رطوبت جذب کنند مواد هیگروسکوپیک یا نم بین گفته می شود . این جذب رطوبت می تواند به صورت شیمیایی یا فیزیکی رخ دهد . احتمالا مشاهده کرده اید در صورت بازبودن درب ظرف شکر، شکر به صورت گلوله هایی تغییر شکل می دهد. این پدیده به دلیل هیگروسکوپیک بودن شکر اتفاق افتاده و با جذب رطوب فضای اطراف، قدرت چسبندگی خود را به دست آورده و موجب به هم پیوستن دانه های شکر میگردد. مواد بسیاری در طبیعت وجود دارند که به دلیل ساختار شیمیایی خود قادر به جذب رطوبت از محیط خارج بوده که هر یک می تواند در محصولات مختلف مفید فایده یا مضر باشند .
آیا خاصیت نم بینی یا هیگروسکوپیک مفید است؟
پاسخ به این پرسش می تواند هم بله باشد و هم خیر که سعی می کنیم به یک مثال به آن پاسخ دهیم. به عنوان مثال سلولز یکی از پلیمرهای هیگروسکوپ می باشد که به راحتی می تواند رطوبت محیط را جذب و در میانه زنجیره های طویل خود حفظ کند . این خاصیت سلولز در صنایعی همچون کاغذسازی و صنعت چوب خاصیتی دردسرساز تلقی می شود در صورتی که در صنعت غذا به عنوان یکی از برگهای برنده این پلیمر قلمداد شده و بسیار مورد استفاده قرار می گیرد . شاید برایتان جالب باشد دانستن این مطلب که سلولز موجود در شکر قهوه ایی یا ملاس که در صنایع قنادی و نانوایی استفاده می شود با کمک این توانایی خود سرعت بیات شدن نان را کاهش داده و برای مدت طولانی تری می تواند نان ها و کیک های پخته شده با آن را تازه نگه داشت.
یا به احتمال زیاد هنگامی که محصولی وارداتی خریداری می کنید ، بسته های سفید رنگ کوچکی را داخل آن ها پیدا می کنید که حاوی دانه های کروی سیلیکاژل هستند . دانه های سیلیکاژل موادی بسیار هیگروسکوپیک بوده که با کمک قدرت بالای خود در جذب رطوبت، باعث خشک ماندن محصول تولید شده در طول مسیر کارخانه تا فروشگاه و خانه شما می شود .
آیا خاصیت هیگروسکوپیک یا نم بینی با خاصیت آبدوستی یا هیدورفیلیک یکی است؟
ما به طور مفصل در خصوص خاصیت هیدروفیلیک مواد در مقاله آب دوست و آب گریز صحبت کردیم. اما به طور مختصر بخواهیم به این سوال پاسخ دهیم باید بگوییم خیر. سعی میکنیم تفاوت بین این دو کلمه را با یک مثال بیان کنیم .
خاصیت هیدروفیل و هیدروفوب بودن یک ماده را میتوانیم به آبزی و خشکی زی بودن تشبیه کرد. جانداران آبزی همچون ماهی ها رو می توانیم به عنوان جانداران آب دوست یا هیدروفیل طبقه بندی کنیم و جانواران روی خشکی را جانداران آب گریز یا هیدروفوب بدانیم. این خاصیت در واقع یک ویژگی ذاتی اون موجود قلمداد می شود. مثل تفاوت رفتار شکر و روغن با آب اما مواد هیگروسکوپیک را می توان رستورانی در نظر گرفت که به واسطه غذای خوشمزه و محیط بی نظری که دارد، انسانهای زیادی را از نقاط مختلف شهر به سمت خود جذب می کند.
