چوب ضد آب
این سوال ممکنه است برای خیلی ها پیش آمده باشد که آیا چوب ضد آبی هم در طبیعت وجود دارد؟
پاسخ این سوال به صورت مطلق خیر می باشد اما چوبهایی در طبیعت وجود دارند که بسیار مقاوم به رطوبت بوده و می توانند برای سالها بدون هیچ ماده نگهدارنده ایی مورد استفاده قرار بگیرند . در این مقاله سعی می کنیم تعدادی از این چوبها و علت مقاوم بودنشان را توضیح دهیم .
شاید مطالعه مقاله چوب یک ماده آبدوست خالی از لطف نباشد.
علل مقاومت چوب نسبت به رطوبت:
عوامل زیر را می توان برای مقاومت طبیعی یک چوب در برابر جذب رطوبت در نظر گرفت.
تراکم بافت: چوب های دارای تراکم زیاد مقاومت بیشتری نسبت به چوبهای دارای تراکم کم از خود بروز می دهند .
خشک بودن کامل چوب: در پروسه خشک شدن چوب زمانی که رطوبت چوب از حدی حدود ۱۵ درصد کمتر شود . باندهای برگشت ناپذیری بین سلولز و لیگنین موجود در ساختار چوب ایجاد شده و از طرفی به دلیل فروریختن برخی از بخش های دیواره آوندها ، مسیرهای انتقال آب مصدود شده که همین دو عامل باعث مقاوم شدن بیشتر چوب نسبت به جذب رطوبت می گردد .
وجود رزین و روغن در بافت چوب: مسلما زمانی که آوندهای چوب انباشه از رزین باشد و یا بافت های میان سلول چوب انباشه از روغن باشد ، چوب به صورت طبیعی ظرفیت جذب آب بسیار پایینی خواهد داشت .
سن درخت: در آناتومی تنه درخت چوب تنه به دو بخش چوب درون و چوب برون تقسیم می شود . در چوب درون که در واقع مرکزی ترین بخش تنه می باشد به علت وجود باندهای لیگنینی و تراکم عناصر معدنی بافت متراکم تری داشته و در نتیجه جذب آب کمتری دارد . حال با افزایش سن درخت ، بخش مربوطه به چوب درون تنه بزرگتر شده و این تراکم افزایش می یابد و در نتیجه جذب آب چوب درون درختان کهنسال کمتر از درختان جوان می باشد . وجود لیگنین زیاد در این بخش منجر به تیره تر شدن بخش داخلی تنه درخت می شود .
ایجاد تیل در بافت درخت: تیل یا تیلوز فرآیندی است کاملا طبیعی که برخی از درختان برای مقابله با آفات و حفظ رطوبت در مواقع خشکسالی از آن استفاده می کنند. برای توضیح خیلی ساده تکنیک این درختان باید بگیم . وقتی درخت در مواقع خشکسالی دچار تنش رطوبتی شده یا بر اثر حادثه ای با حمله افات مواجه می شود . به صورت طبیعی سلولهای کناره های آوندها موادی تیلوز نام از خود ترشح می کنند که منجر به مسدود شدن کانال های انتقالی شده و در نتیجه می توانند محیط ایزوله ایی را بین داخل و خارج درخت ایجاد کنند. در این درختان این فرآیند در هنگام قطع درخت نیز فعال شده و برای حفظ بقای درخت شروع به مسدود کردن کانال های خود می نماید و به این نحو مقاومت بالای در برابر عوامل محیطی به دست می آورد.
مطالعه مقاله روشهای محافظت از چوب هم شاید برای شما جذاب باشد.
درختانی با چوب های مقاوم به رطوبت :
در این بخش تعدادی از درختانی که به دلیل مقاومت بالا نسبت به عوامل جوی برای ساخت و ساز مبلمانها و سازه های فضای خارج مناسب می باشند به اختصار بیان می گردد .
بلوط: یکی از معروف ترین چوب ها در این زمینه چوب درخت بلوط می باشد. این چوب به دلیل بافت با تراکم بالای خود و همچنین ایجاد تیل مقاوم بالایی از خود در برابر آفت ها و رطوبت نشان می دهد و به همین دلیل است که برای سالیان متمادی برای بشکه های شراب این چوب مورد استفاده قرار می گرفته است و پایه های بسیاری از سازه های آبی با استفاده از این چوب بنا شده اند.
توت: یکی از در دسترس ترین گونه های درختی که در ایران می توان به عنوان چوب فضای خارج از آن بهره برد ، درخت توت می باشد . این چوب هم از قدیم برای سازه ها و ابزارهایی که بسیار با رطوبت در ارتباط هستند مورد استفاده قرار می گرفته . این چوب در ابتدا زرد رنگ بوده و به گذشت زمان رنگ آن به سمت قهوه ایی پر رنگ تغییر میکند.
اقاقیا: یکی دیگر از انواع چوب مقاوم به رطوبت بوده که به دلیل مقاومت بالا آن نسبت به رطوبت می تواند برای ساخت قایق مورد استفاده قرار بگیرد.
سدار: یکی از درختان سوزنی برگ مخصوص آمریکای شمالی بوده که به دلیل مقاومت بالای آن نسبت به آفات و رطوبت بسیار مورد توجه قرار گرفته است . این چوب از نظر ظاهر مشابه چوب روسی بوده اما با میزان روغن بیشتر. وجود ترکیب معطر تربانتین در رزین چوب این درخت ، کار با آن را بسیار لذت بخش ساخته است . میتوان به سدار عنوان نرمترین چوب مقاوم به روطوبت داد و به همین دلیل در برابر خراش و ضرب خوردگی حساس تر از مابقی چوبهای این گروه می باشد.
سرو: یکی از چوبهای دیگر مناسب برای فضاسازی چوب سرو می باشد اما به دلیل حجم کم تولید نسبت به مابقی چوب ها به ندرت از این چوب استفاده می گردد .
اکالیپتوس: یکی از گونه های درخت سریع الرشد که به دلیل حجم بالای روغن داخلی مقاومت خوبی نسبت به عوامل جوی از خود بروز می دهد گونه اکالیپتوس می باشد. این درخت علاوه بر سرعت رشد بالا به دلیل کم گره بودن و راس قامت بودنش بسیار مورد توجه قرار گرفته است .
چوب درخت تیک: این درخت بیشتر از جهت استخراج روغن مورد توجه است . بسیاری از روغن های موجود در بازار جهت محافظ محصولات چوبی ، روغن استحصالی از این درخت می باشد. تیک یکی از چوبهای با تراکم بالاست که به دلیل وجود حجم قابل توجهی روغن در داخل بافت آن یکی از مقاوم ترین چوب های موجود در بازار را نسبت به عوامل طبیعی ایجاد کرده است .
اش: یکی دیگر از درختان بسیار مقاوم به رطوبت که همچون بلوط با ایجاد تیل ، عمل مقاوم سازی خود را انجام می دهد درخت اش بوده و با وجود تراکم بسیار بالای چوب نقوشی بسیار زیبا دارد و همین امر آن را به یکی از چوب های محبوب برای ساخت وسایل منزل چه در داخل و چه در فضای خارج تبدیل کرده است .
از چوب های دیگر با مقاومت نسبی که می توان در ایران پیدا کرد میتوان به ممرز ، افرا و کهور نیز اشاره کرد.